Η Διεθνής Ημέρα της Αρχαιολογίας εορτάζεται κάθε χρόνο το τρίτο Σάββατο του Οκτωβρίου, με στόχο την ενημέρωση του κοινού για την επιστήμη της Αρχαιολογίας και τη συμβολή της στην προστασία, τη διατήρηση και την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς. Αποτελεί μια αφορμή να στραφούμε με σεβασμό προς το έργο που επιτελείται καθημερινά σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια και σε κάθε γωνιά του κόσμου.
Στην υπηρεσία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς εργάζονται άνθρωποι με βαθιά γνώση, ευαισθησία και αφοσίωση· άνθρωποι που αναζητούν, μελετούν και αναδεικνύουν τα τεκμήρια του παρελθόντος, διαφυλάσσοντας τη μνήμη και την ταυτότητα του τόπου μας.
Ιδρυμένη το 1833, η Αρχαιολογική Υπηρεσία της Ελλάδας —μία από τις παλαιότερες στην Ευρώπη— συνεχίζει με συνέπεια το έργο της προστασίας και της ανάδειξης των αρχαιοτήτων όλων των περιόδων. Αρχαιολόγοι, συντηρητές, μηχανικοί, σχεδιαστές, διοικητικοί υπάλληλοι, φύλακες, τεχνίτες και όλοι οι εργαζόμενοι στους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία βρίσκονται διαρκώς στην πρώτη γραμμή της φροντίδας των μνημείων, περιβάλλοντάς τα με αγάπη, επιστημονική γνώση και ενδιαφέρον.
Ωστόσο, στην ιερή αυτή αποστολή καλούνται να αντιμετωπίσουν σημαντικές προκλήσεις. Η αρχαιοκαπηλία και το παράνομο εμπόριο αρχαιοτήτων παραμένουν ανοιχτές πληγές που υπονομεύουν την ακεραιότητα της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Παράλληλα, η κλιματική αλλαγή απειλεί πολλούς αρχαιολογικούς χώρους με πυρκαγιές, διάβρωση ή πλημμύρες, ενώ η ανάπτυξη και τα μεγάλα έργα υποδομής συχνά συγκρούονται με τις ανάγκες προστασίας των μνημείων. Η υποστελέχωση των αρχαιολογικών υπηρεσιών, η ανεπαρκής χρηματοδότηση και οι καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση ανασκαφών ή εργασιών συντήρησης δημιουργούν επιπλέον εμπόδια στην αποτελεσματική φύλαξη και προβολή του αρχαιολογικού μας πλούτου.
Στο πλαίσιο αυτής της αποστολής εντάσσεται και η μελέτη του παρελθόντος ως μια διαρκής διαδικασία κατανόησης του ανθρώπου μέσα στον χρόνο. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, το έργο των ανθρώπων της αρχαιολογίας υπενθυμίζει ότι η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς είναι όχι μόνο ευθύνη, αλλά και τιμή· ένας τρόπος να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές όχι μόνο γνώση και μνημεία, αλλά και αξίες.
Παράλληλα, η πολιτιστική μας κληρονομιά, όταν τύχει της δέουσας μέριμνας, αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο του τουριστικού μας προϊόντος, συμβάλλοντας καθοριστικά στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας και στην ευημερία των τοπικών κοινωνιών.
Στην περιοχή μας, η Αρχαία Ολυμπία, η Ήλιδα, ο Ναός του Επικούριου Απόλλωνα, το Κάστρο Χλεμούτσι και όλα τα μνημεία του νομού —από τα προϊστορικά κατάλοιπα έως τους νεότερους χρόνους— αποτελούν ζωντανούς μάρτυρες χιλιάδων ετών ιστορίας και πολιτισμού, τους οποίους καλούμαστε να προστατεύσουμε και να αναδείξουμε με τη δέουσα φροντίδα. Απευθύνουμε θερμή πρόσκληση προς όλους τους συμπολίτες μας να στηρίξουν το έργο της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, να ενδιαφέρονται ενεργά για τα μνημεία του τόπου και να συμμετέχουν στις πολιτιστικές δράσεις που διοργανώνονται. Η φροντίδα για την πολιτιστική κληρονομιά είναι κοινό χρέος και συλλογική ευθύνη· μια διαρκής στάση επαγρύπνησης απέναντι στις κάθε είδους προκλήσεις