Από τον Καθολικισμό στην Ελλάδα: Η Άγνωστη Ιστορία της Παναγίας των Θλίψεων (Mater Dolorosa)

Τακτοποιώντας ένα συρτάρι, “σκόνταψα” πάνω σε μια μικρών διαστάσεων επάργυρη εικόνα της Παναγίας που κάποτε μου είχαν κάνει δώρο…

Τότε δεν είχα δώσει μεγάλη σημασία… όμως τώρα δεν άφησα την ευκαιρία να χαθεί και αναζήτησα την απάντηση στην απορία μου, σχετικά με το εικονογραφικό αυτό μοτίβο που προσωπικά δεν είχα ποτέ συναντήσει…

Μοιράζομαι λοιπόν όσα κατάφερα να μάθω και δεν γνώριζα, με ορατό τον κίνδυνο να “κομίζω γλαύκας εις Αθήνας”… :

Η Παναγία Επτάσπαθη, γνωστή και ως Παναγία των Θλίψεων (“Our Lady of Sorrows” – Mater Dolorosa), είναι ένα εικονογραφικό μοτίβο που προέρχεται από τη ρωμαιοκαθολική παράδοση και όχι από τη βυζαντινή τέχνη.

Η Παναγία απεικονίζεται με επτά σπαθιά ή θλίψεις να διαπερνούν την καρδιά της – τρία από τον δεξιό και τέσσερα από τον αριστερό ώμο – συμβολίζοντας τις επτά μεγάλες θλίψεις που υπέστη σύμφωνα με τη χριστιανική παράδοση.

Παραλλαγή του μοτίβου είναι η απεικόνιση με τρεις λόγχες ή σπαθιά στον δεξιό ώμο και τρεις στον αριστερό και ένα σπαθί να τρυπάει την καρδιά της Μητέρας του Θεού από κάτω.

Το θέμα αυτό είναι κυρίως διαδεδομένο σε καθολικές εκκλησίες και μοναστήρια.

Στην Ελλάδα έφτασε μέσω της δυτικής επιρροής και δεν αποτελεί αυθεντικό βυζαντινό θέμα.

Η Παναγία των Θλίψεων τιμάται σε λίγα μέρη της Ελλάδας, με πιο γνωστό στον Ιερό Ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στον Πειραιά, ενώ ο εορτασμός γίνεται στις 15 Σεπτεμβρίου (αλλά και σε διαφορετικές ημερομηνίες) σε ενορίες με την εικονογραφία της Παναγίας Επτάσπαθης.

Σύμφωνα με κάποιες πεποιθήσεις, «αυτή η Εικόνα προστατεύει το σπίτι από αρνητικές δαιμονικές ενέργειες και κυρίως από τον φθόνο». Έχει την χάρη να προστατεύει όποιον την επικαλείται και να σταματάει κάθε κακό που τον απειλεί, από μαγείες – πειρασμικές ενέργειες, βασκανίες, γλωσσοφαγιές, κατάρες, από ασθένειες – σωματικέs καί ψυχικές, πλάνες, αδικίες και απάτες πάσης φύσεως..!