Η κατάντια του ελληνικού σιδηροδρόμου

Η κατάντια του ελληνικού σιδηροδρόμου — ντροπή και θλίψη. Δύσκολο να αντέξει κανείς αυτό το βίντεο με τίτλο “Βόρεια Ελλάδα ΧΩΡΙΣ Τρένα” το οποίο αναλύει την άνοδο και την πτώση του σιδηροδρόμου στη Μακεδονία και τη Θράκη.

Ο παρουσιαστής ταξιδεύει από τη Θεσσαλονίκη σε διάφορες πόλεις (όπως Βέροια, Έδεσσα, Φλώρινα, Δράμα) για να καταγράψει την κατάσταση. Εξιστορεί τις όμορφες διαδρομές που έχουν χαθεί (π.χ., οι ροδακινιές στη Βέροια, η διαδρομή στον Νέστο) και τη μεγάλη μείωση των δρομολογίων σε σύγκριση με το παρελθόν, όπως φαίνεται από παλιούς πίνακες δρομολογίων.

Δεκαετίες πίσω, κατά την Χρυσή Εποχή του σιδηροδρόμου (1888) επετεύχθη η σύνδεση της Θεσσαλονίκης με την Ευρώπη και την Κωνσταντινούπολη με τρένο η οποία οδήγησε σε μεγάλη οικονομική και εμπορική ανάπτυξη της πόλης, καθιστώντας την κέντρο των Βαλκανίων.

Σήμερα (2025) σχεδόν τρια χρόνια μετά το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη που συνέβη στις 28 Φεβρουαρίου 2023 στην κοιλάδα των Τεμπών και το οποίο συχνά αναφέρεται και ως το έγκλημα των Τεμπών ή και εθνική τραγωδία των Τεμπών, ο ελληνικός σιδηρόδρομος έχει καταρρεύσει. Πολλά δρομολόγια έχουν καταργηθεί, το δίκτυο λειτουργεί με ελάχιστα δρομολόγια, μονή γραμμή και χωρίς ηλεκτροκίνηση στην περιοχή. Σταθμοί σε πόλεις όπως Δράμα, Κοζάνη, Κομοτηνή, Ξάνθη και Φλώρινα έχουν πλέον κομμένη σιδηροδρομική σύνδεση.

Εικόνες εγκατάλειψης, διάλυσης και πλήρους απαξίωσης ενός δημόσιου αγαθού που θα έπρεπε να αποτελεί σύμβολο προόδου και πραγματικής ανάπτυξης της χώρας.

Οι σιδηρόδρομοι της Βόρειας Ελλάδας σε ερείπια, σταθμοί φαντάσματα, γραμμές σκουριασμένες, βαγόνια πεταμένα μέσα στα αγριόχορτα. Και βεβαίως, τα ίδια και χειρότερα ισχύουν στην Πελοπόννησο, όπου ολόκληρο δίκτυο έχει αφεθεί να σαπίζει — τη στιγμή που σε όλο το κόσμο ο σιδηρόδρομος ξαναγεννιέται.

Τονίζεται ότι η έλλειψη σιδηροδρομικών υποδομών οφείλεται στην έλλειψη πολιτικής βούλησης, όχι σε τεχνικούς ή οικονομικούς λόγους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η Ελλάδα να παραμένει “χώρα του αυτοκινήτου” παρά το μεγάλο κόστος των αυτοκινητοδρόμων και των διοδίων. Επισημαίνεται ότι η απώλεια του τρένου συμβάλλει στην ερήμωση της επαρχίας και επηρεάζει αρνητικά τον τουρισμό.

Είναι ντροπή για όλους μας να βλέπουμε αυτή την εικόνα και να τη θεωρούμε “φυσιολογική”.

Όσο δεν απαιτούμε την αναβίωσή του, τη συντήρηση των γραμμών και την επανασύνδεση με το εξωτερικό βραχυπρόθεσμα, και τη δημιουργία δεύτερης γραμμής, ηλεκτροκίνησης και νέων χαράξεων μακροπρόθεσμα, τόσο θα βυθιζόμαστε στην ίδια αυτή εγκατάλειψη.